कार्की दाई, राजा, गणतन्त्र। 


एकाबिहानै-
एकमाना कालो चिया दिएर
कार्कीनीले भनिन्-
“जिउनु पर्‍यो, हैन त?”
कालो टोपी अलिअलि टल्काउँदै
कार्की दाई निस्किएका थिए
काम खोज्न- छाक जोड्न।

बाउको-
पछि-पछि सिँगान पुछ्दै
झुत्रो लुगाले शरीर छोपेर
थोत्रो चप्पल पड्काउँदै 
निस्किएको सानो छोरो-
भर्खर चार पुगेको।
बाउको साथी बनेर आएको,
बिहानको भोक टर्छ कि भनेर,
केही खाजा जुर्ला कि भनेर,
बाउले काम गर्ने ठाउँमा
केही देलान कि भनेर।

सुनेको थिएँ-
अर्को छोरो पनि छ रे,
कुनै महाजनकोमा पठाएको
काम गर्न।
बेला-बेला कार्कीनी झोक्किन्छे-
“मेरो छोरा फिर्ता ल्याइदेउ-
एक चोटि देख्न पाउँ।”
तर दुई वर्षदेखि आएको छैन रे,
साउँ- ब्याज असुल नहुन्नजेल
फिर्ता ल्याउन दिनेवाला
छैनन् रे।

हिजो बिहानै-
आइपुगेका थिए कार्की दाई
हाम्रो दलानमा।
टोपीले पसिना पुछ्दै भन्दैथिए,
“आज रोजी थिएन, केही
भेटिन्छ कि भन्दै आएको।”
भन्यौं-
“आउनुस् चिया-खाजा खाऔं,
केही बिरुवा लगाउनु छ-
खाल्डो खनिदेउ।”

बिहान सात बजेको समाचार-
रेडियोमा फुकिरहेको थियो
गणतन्त्र र राजतन्त्रवादीले
एक अर्काको अनुहार
च्यातिरहेको समाचार।

कार्की दाइलाई सोधेँ-
“दाइ, तपाईँलाई राजा चाहिने
कि राष्ट्रपति?”
उनि फिस्स हाँसे,
तर त्यो हाँसो हाँसो थिएन,
तर त्यो हाँसो-
सडकमा लडेको सपना जस्तै,
टुक्रिएको थियो।
भोक, थकाइ, र
झोकको घोल थियो।

“रामे-ज्ञाने जो आएपनि
जो भएपनि के हुने हो र?
एकपटक हटाएर
नयाँ संविधान त बनिसक्यो-
म तरपनि अझै पनि बिहानको
छाक खोज्दै छु।"
राजा फर्के भने के हुन्छ?
गणतन्त्र रहे नै के हुन्छ?
मलाई त त्यही भए हुन्छ-
जो हरेक बिहान काम दिन्छ।
जो यो नाङ्गा खुट्टामा-
जुत्ता ल्याइदिन्छ।
जो यो फुच्चेलाई-
स्कुल पठाइदिन्छ।
जो त्यो ठुलो छोरालाई-
घर ल्याइदिन्छ।
मलाई त्यही आए हुन्छ।

कार्की दाइको खोक्रो पेटले-
शान्तिको गीत गाउँदैन,
विद्रोही कविता
लेख्न पनि जान्दैन
बुद्ध र गोर्खालीको
गौरव सम्झिएन,
उनको मुटुमा-
राष्ट्रगान भन्दा पहिले
भोक गुञ्जिन्छ।
उनले-
न राजा राजा ढोग्न खोजे,
न राष्ट्रपतिको भाषणमा हाँसे,
न कुनै पार्टीको झन्डा समाते।

हिजो, आज, भोलि-
ध्याउन्न एउटै रह्यो:
भरे बेलुका छाक कसरी टार्ने?
सँधैभरि झुत्रे लुगा लाएर
छोराको लाज कसरी ढाक्ने?

कार्की दाइलाई-
शान्ति चाहिएन, क्रान्ति चाहिएन,
राजा चाहिएन, गणतन्त्र चाहिएन,
संक्रमण, संविधान, सिद्धान्त-
केही पनि होइन, मात्रै-
आजको छाक चाहिएको छ।

दिन्छौ भने-
आजको छाक टारिदेऊ,
फुच्चेलाई एक जोर लुगा लगाइदेऊ,
कार्कीनीको हत्ते-
उसको छोरा फिर्ता ल्याइदेऊ।
Posted in , , , ,


Leave a comment


Subscribe to get the latest posts sent to your email.

Discover more from kafkaintherun





kafkaintherun

who tells the birds where to fly?

© 2025 all rights reserved. Designed with WordPress.